Jouw rechten en plichten op een rij
Ontslagen worden door reorganisatie op het werk brengt veel onzekerheid met zich mee. Als een organisatie moet bezuinigen, kan dat leiden tot het schrappen van functies en uiteindelijk tot ontslag van personeel. Hoor je dat 40% van het personeel vertrekt? Dan staat er waarschijnlijk een reorganisatie op stapel. Maar wat betekent dat concreet voor jou?
Ontslagen worden door reorganisatie Wat is een reorganisatie?
Een reorganisatie is een ingrijpende herstructurering van een bedrijf, meestal gericht op kostenbesparing of efficiënter werken. Werknemers krijgen dan te maken met onzekerheid over hun functie, inkomen en toekomstperspectief. Het is belangrijk dat je jouw rechten kent, weet welke stappen je kunt zetten en begrijpt wat jouw werkgever wel en niet mag doen.
Ontslagen worden door reorganisatie Hoe werkt ontslag bij reorganisatie?
Bij een reorganisatie mag je werkgever je niet zomaar ontslaan. In Nederland geldt ontslagbescherming. De werkgever moet toestemming vragen bij het UWV. Dit instituut toetst:
- Of de reorganisatie noodzakelijk is
- Of het afspiegelingsbeginsel correct is toegepast
Het afspiegelingsbeginsel zorgt ervoor dat de werkgever objectief selecteert binnen functiegroepen, op basis van leeftijdscategorieën en diensttijd. Zo voorkom je willekeur, zoals ontslag op basis van kosten of persoonlijke voorkeur.
Voordat je werkgever je mag ontslaan, moet hij ook onderzoeken of er binnen het bedrijf andere functies beschikbaar zijn die bij jouw profiel passen (herplaatsingsplicht). Pas als herplaatsing onmogelijk blijkt, kan het ontslag worden doorgezet.
Ontslag door reorganisatie Transitievergoeding bij reorganisatie
Als je wordt ontslagen vanwege een reorganisatie, heb je vrijwel altijd recht op een transitievergoeding. De hoogte daarvan hangt af van je bruto maandsalaris en het aantal dienstjaren. De basisregel luidt:
- 1/3 maandsalaris per volledig dienstjaar
- Bij kortere dienstverbanden geldt een pro rata berekening
Voorbeeld:
Verdien je €3.000 bruto per maand en werk je zes jaar in dienst? Dan ontvang je ongeveer €6.000 bruto aan transitievergoeding.
Je kunt dit bedrag gebruiken voor omscholing, tijdelijke financiële overbrugging of andere loopbaaninvesteringen.
Sommige werkgevers bieden aanvullende regelingen via een sociaal plan. Hierin kunnen afspraken staan over:
- Outplacementbegeleiding
- Scholing
- Verlengde opzegtermijnen
- Hogere vergoedingen
Laat een jurist altijd meekijken voordat je akkoord gaat met een voorstel, zoals een vaststellingsovereenkomst. Zo voorkom je dat je onbewust afstand doet van belangrijke rechten, zoals je WW-uitkering.
Ontslag door reorganisatie Wat als je functie vervalt?
Verdwijnt jouw functie tijdens de reorganisatie? Dan moet de werkgever je ‘passend werk’ aanbieden. Wat passend is, hangt af van je opleiding, ervaring en gezondheid. Als je vindt dat het aangeboden werk niet redelijk is, kun je dit aanvechten. Vraag altijd advies aan een jurist of vakbond, zodat je een goede beoordeling kunt maken.
De werkgever moet zich ook houden aan goed werkgeverschap. Hij moet jou tijdig informeren, ruimte geven om vragen te stellen, en eerlijk en transparant handelen. Doet hij dat niet? Dan kan dit invloed hebben op de geldigheid van het ontslag of je aanspraak op aanvullende compensatie.
Ontslag door reorganisatie Hoe beïnvloedt een reorganisatie je werkrelatie?
Ook als je niet direct op de ontslaglijst staat, kan een reorganisatie impact hebben. De sfeer op de werkvloer verandert vaak, motivatie daalt, en de toekomst voelt onzeker. Soms blijf je wel in dienst, maar met andere taken of voorwaarden. In zulke gevallen kun je in overleg gaan over je nieuwe positie of extra ondersteuning vragen.
Wat kun je zelf doen bij dreigend ontslag?
Je hoeft niet af te wachten. Neem zelf initiatief:
- Check of het afspiegelingsbeginsel goed is toegepast
- Vraag HR om inzicht in de procedure
- Overweeg juridische hulp bij onduidelijkheid
- Onderzoek vacatures binnen of buiten het bedrijf
- Volg eventueel een opleiding of omscholingstraject
Zodra je een vaststellingsovereenkomst ontvangt, laat je deze beoordelen door een juridisch expert. In veel gevallen kun je onderhandelen over de vergoeding, opzegtermijn en ontslagreden.
Samenvatting: wat zijn je rechten bij ontslag door reorganisatie?
- De werkgever moet toestemming vragen via het UWV.
- Het afspiegelingsbeginsel bepaalt wie voor ontslag in aanmerking komt.
- Je hebt recht op een transitievergoeding, tenzij je ernstig verwijtbaar hebt gehandeld.
- Bij functieverlies moet passend werk worden aangeboden.
- Je mag begeleiding eisen bij het vinden van ander werk (sociaal plan).
- Je mag altijd juridische hulp inschakelen bij onenigheid.
Conclusie
Een reorganisatie is ingrijpend, maar je staat niet met lege handen. Nederlandse wetgeving biedt sterke bescherming aan werknemers. Informeer jezelf goed, stel vragen en laat je adviseren. Hoe beter je je voorbereidt, hoe sterker je staat in gesprekken over je toekomst en arbeidsvoorwaarden.
Hulp nodig bij ontslag of reorganisatie?
Neem contact op met een arbeidsjurist of vakbond. Zij helpen je om je rechten te beschermen en sterker te onderhandelen.
